ΝΕΟΣ ΙΟΣ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ ΤΩΝ ΠΤΗΝΩΝ Α (Η7Ν9)

Ιός της Γρίπης των πτηνών Α (Η7Ν9)

Στις 31 Μαρτίου 2013, οι Κινεζικές Υγειονομικές Αρχές ανακοίνωσαν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) τα πρώτα τρία κρούσματα λοίμωξης από το νέο ιό της γρίπης των πτηνών Α (Η7Ν9) σε ανθρώπους.

Έκτοτε, συνεχίζεται η αναφορά νέων κρουσμάτων της νόσου σε ανθρώπους.

Μέχρι τις 6 Ιουνίου 2013, έχουν καταγραφεί συνολικά εκατόν τριάντα δύο (132) εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα λοίμωξης από το νέο ιό της γρίπης των πτηνών σε ανθρώπους, περιλαμβανομένων 37 θανάτων (θνητότητα 28%), τα οποία έχουν μολυνθεί σε περιοχές της Ανατολικής Κίνας.

Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν παρουσιάσει λοίμωξη αναπνευστικού με εξέλιξη σε σοβαρή πνευμονία, με κύρια συμπτώματα πυρετό, βήχα, και δύσπνοια. Πολλοί ασθενείς χρειάστηκαν νοσηλεία σε ΜΕΘ και μηχανικό αερισμό, ενώ λίγα ήταν τα κρούσματα που παρουσίασαν ήπια νόσηση.

Ο νέος ιός της γρίπης των πτηνών Α (Η7Ν9) έχει προκύψει από ανασυνδυασμό γονιδίων προερχομένων από διαφορετικούς ιούς γρίπης πτηνών και χαρακτηρίζεται από χαμηλή παθογονικότητα για τα πτηνά και υψηλή παθογονικότητα για τον άνθρωπο.

Στο πλαίσιο της εμφάνισης των προαναφερθέντων κρουσμάτων, τόσο ο ΠΟΥ όσο και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), συστήνουν την άμεση επιδημιολογική και εργαστηριακή διερεύνηση ασθενών με υποψία λοίμωξης από το νέο ιό της γρίπης των πτηνών Α (Η7Ν9), δεδομένου ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν πολλά επιδημιολογικά και κλινικά δεδομένα για τη νόσο.

Εκτός από την πηγή έκθεσης και τον τρόπο μετάδοσης, το πλήρες φάσμα της νόσου, ο χρόνος επώασης και ενδεχόμενοι παράγοντες κινδύνου παραμένουν υπό διερεύνηση.

Για πληρέστερη ενημέρωση επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του ΚΕΕΛΠΝΟ στο: www.keelpno.gr

Νέος Κοροναϊός (MERS-CoV)

Νέος Κοροναϊός (MERS-CoV)

(Πηγή: Department of Microbiology, The University of Hong Kong and the Government Virus Unit, Department of Health, Hong Kong SAR China) Ένα νέο στέλεχος κορονα-ιού απασχολεί τις αρχές Δημόσιας Υγείας σε όλο τον κόσμο από τον Σεπτέμβριο του 2012, οπότε και διαγνώστηκαν τα πρώτα κρούσματα λοίμωξης σε ασθενείς και ταξιδιώτες που προέρχονταν από την Αραβική Χερσόνησο και παρουσίασαν σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο. Πρόκειται για ένα νέο στέλεχος κοροναϊού που διαφέρει από τον SARS-CoV, τον κοροναϊό που προκάλεσε  την επιδημία SARS το 2003, αλλά και από τους υπόλοιπους κοροναϊούς που έχουν απομονωθεί μέχρι σήμερα από τον άνθρωπο. Το νέο αυτό στέλεχος κοροναϊού ονομάστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), Κοροναϊός του Αναπνευστικού Συνδρόμου της Μέσης Ανατολής [Middle East Respiratory Syndrome Corona-Virus – (MERS-CoV)]. Έως και τις 2 Ιουνίου 2013, έχουν επιβεβαιωθεί εργαστηριακά 53 κρούσματα λοίμωξης σε ανθρώπους από τον MERS-CoV, που σχετίστηκαν με σοβαρή νόσο του κατωτέρου αναπνευστικού, και οδήγησαν σε 30 θανάτους. Τα περισσότερα περιστατικά παγκοσμίως έχουν αναφερθεί από την Σαουδική Αραβία, ενώ 11 περιστατικά έχουν διαγνωσθεί στην Ευρώπη, όπου έχουν εμφανιστεί σε μικρές συρροές κρουσμάτων (2 Γερμανία, 4 Ηνωμένο Βασίλειο, 2 Γαλλία, 3 Ιταλία). Λόγω του περιορισμένου μέχρι σήμερα αριθμού των κρουσμάτων, δεν υπάρχουν ακόμα αρκετές πληροφορίες όσον αφορά την πιθανή πηγή έκθεσης, τον τρόπο μετάδοσης, το κλινικό φάσμα της λοίμωξης και τη διάρκεια της περιόδου επώασης. Με βάση την υπάρχουσα κλινική εμπειρία,  η λοίμωξη από τον νέο κοροναϊό εκδηλώνεται συνήθως ως πνευμονία, με εμφάνιση οξείας, σοβαρής νόσου του αναπνευστικού, με πυρετό, βήχα, δύσπνοια και αναπνευστική δυσχέρεια. Σημειώνεται ότι τα παραπάνω συμπτώματα  και σημεία της νόσου, βασίζονται στη μελέτη περιορισμένου αριθμού κρουσμάτων και ενδέχεται να  αλλάξουν όταν θα είναι διαθέσιμες περισσότερες πληροφορίες. Σε αρκετές περιπτώσεις η λοίμωξη έχει οδηγήσει σε εμφάνιση επιλοκών όπως Οξύ Σύνδρομο Αναπνευστικής Δυσχέρειας (ARDS), νεφρική ανεπάρκεια, πολυοργανική ανεπάρκεια, διαταραχές της πήξης,  περικαρδίτιδα ή και θάνατο. Ο ακριβής τρόπος μετάδοσης δεν είναι ακόμα γνωστός. Υπάρχουν πάντως σαφείς ενδείξεις περιορισμένης μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Συνιστώνται  τα μέτρα προφύλαξης που ισχύουν και για τις άλλες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού, δηλαδή η αποφυγή στενής επαφής με άτομο που παρουσιάζει τα συμπτώματα της νόσου (βήχας, φτέρνισμα) και έχει πρόσφατα ταξιδέψει σε περιοχή υψηλού κινδύνου. Σε περιπτώσεις χειρισμών που ενέχουν αυξημένο κίνδυνο δημιουργίας αερολύματος, στις βασικές προφυλάξεις και προφυλάξεις σταγονιδίων προστίθενται και προφυλάξεις για πρόληψη μετάδοσης αερογενώς μεταδιδόμενου νοσήματος.

Το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. συστήνει όλοι οι επαγγελματίες υγείας να βρίσκονται σε εγρήγορση για την πιθανότητα ανίχνευσης κρούσματος λοίμωξης με το νέο ιό, ειδικότερα αυτοί που εργάζονται σε εταιρείες διεθνούς μεταφοράς ασθενών και αυτοί που αντιμετωπίζουν ασθενείς με αναπνευστικά συμπτώματα και ιστορικό ταξιδιού στην Αραβική Χερσόνησο μέσα στις προηγούμενες 10 μέρες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων.

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του ΚΕΕΛΠΝΟ στην διεύθυνση:www.keelpno.gr για πληρέστερη πληροφόρηση.

ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ

Διαβάστε το, αξίζει.

1) Ξέρετε με πόσα χιλιόμετρα έπεσε πάνω στην κολόνα της μπασκέτας
ο μπασκετμπολίστας Μπόμπαν Γιάνκοβιτς;
Ε; Με τέσσερα (4) χιλιόμετρα την ώρα. Και έμεινε ανάπηρος,  παραπληγικός. 

Όταν λοιπόν το παιδί σας στέκεται λυμένο και όρθιο ανάμεσα στα δύο μπροστινά καθίσματα και φρενάρετε ή τρακάρετε με περισσότερα από 4 χ.α.ω., ξέρετε τι είναι πιθανό να γίνει;Και πόσο συχνά πάτε με 4 χ.α..ω.;
Και πόσο συχνά ο απέναντί σας πάει επίσης με 4 χ.α.ω.;

2) Όταν ένα ΙΧ κινείται με 50 χ.α.ω. και τρακάρει σε σταθερό  σημείο (κολόνα) ξέρετε με πόση δύναμη θα σκάσει ο επιβάτης  που δεν φοράει ζώνη στο ταμπλό; 

Με δύναμη 3 τόνων. 

Μπορείτε  εσείς να σηκώσετε 3 τόνους; 

Ο Πύρρος Δήμας σηκώνει κάπου 240  κιλά... 

Είμαστε λοιπόν τόσο ηλίθιοι;  Ναι είμαστε.Αλλά αν ρωτήσεις γύρω σου, όλοι πιστεύουν ότι ξέρουν να "οδηγάνε".. 

3) Όταν οι πίσω επιβάτες δε φοράνε ζώνη ασφαλείας (αλήθεια πόσοι από τους       πίσω επιβάτες φοράνε ζώνη; ξέρετε με πόση  δύναμη θα σκάσουν πάνω στους       μπροστινούς; Τα ίδια, με 3 τόνους. Ε, λοιπόν τι νόημα έχει να φοράει ο μπροστινός επιβάτης ζώνη ασφαλείας, άμα δε φοράει ο πίσω;

4) Όταν η μαμά κρατάει το αγγελούδι της στην αγκαλιά,  καθισμένη στο μπροστινό κάθισμα, ξέρετε με πόση δύναμη θα το  συνθλίψει πάνω στο ταμπλό, αν γίνει ατύχημα με μόλις 50  χ.α.ω.; 

Ε, τώρα πια ξέρετε. Με 3 τόνους. 

Θα βάζατε το παιδί σας να το συνθλίψει ένα φορτηγό 3 τόνων;

Όχι; Ε, γιατί το κρατάτε στην αγκαλιά; Και μη  μου πείτε ότι θα το συγκρατήσετε..

5) Λέει ο Έλληνας που τα ξέρει... όλα: "Άμα δε φοράω κράνος, βλέπω καλύτερα        και στο κάτω  κάτω μόνο τον εαυτό μου βλάπτω".  

Αλήθεια; Κλαμένος και μυξωμένος, πέρα από αηδία είσαι και σκέτη τύφλα. Την τύφλα σου δε βλέπεις.
Αλλά ας το δούμε και  αλλιώς. Αν πηγαίνεις με 80 χ.α.ω και φας τη μέλισσα στη  μούρη, δεν είναι πιθανό να προκαλέσεις ατύχημα; 

Και ποιος θα  φταίει τότε; Βλέπεις λοιπόν που το κράνος δεν είναι μόνο  "δική σου  υπόθεση";

6) Έχετε δει κάποιους πιτσιρικάδες με φτιαγμένα παπιά που  έχουν (για μόδα;       δεν ξέρω) ημιφορεμένο το κράνος, δηλαδή το  ακουμπάνε μέχρι το μέτωπο, κάπως σαν την περικεφαλαία του  Περικλή; Θα το έχετε δει, δε μπορεί. 

Το ξέρετε ότι είναι χειρότερο από το να μη φοράνε καθόλου κράνος; Κι αυτό γιατί το ακουμπισμένο σαν περικεφαλαία κράνος σε πιθανή πτώση μπορεί να τραυματίσει τον αυχένα και να είναι αυτό η αιτία που θα αφήσει τον αναβάτη ανάπηρο. 

Το ίδιο ισχύει και για  αυτόν που φοράει μεν το κράνος του αλλά το έχει λυμένο. Άμα  είσαι λοιπόν τόσο ανόητος και έχεις το κράνος για περικεφαλαία ή το έχεις λυμένο, καλύτερα χωρίς κράνος, τόνισε  ο Ιαβέρης.

7) Ξέρετε ότι πολλοί γονείς προσπαθούν οι ίδιοι (εν αγνοία  τους βέβαια) να στείλουν τα παιδιά τους στον τάφο; Δείτε πώς. 

Πραγματικό γεγονός σε ελληνικό νησί.  Ο γιος συλλαμβάνεται μέσα στη νύχτα με μοτοσυκλέτα μεγάλου  κυβισμού, χωρίς κράνος και χωρίς δίπλωμα από την αστυνομία. Οι αστυνομικοί παίρνουν  μέσα στη νύχτα τηλέφωνο στο σπίτι του νεαρού και ειδοποιούν τους γονείς του. Το επόμενο πρωί πέφτουν από τον πατέρα
"τηλεφωνιές σε παράγοντες" του τόπου και η κλήση σβήνεται και το θέμα είναι "λήξαν". Είναι όμως;
Σε λίγο καιρό ο νεαρός σκοτώνεται με τη μηχανή χωρίς να φοράει κράνος. Τί
έκανε ο πατέρας; Εδωσε το χείριστο παράδειγμα στο γιό του. Με τη στάση
του τού είπε:
"Δεν είναι κακό να οδηγούμε ενάντια στον ΚΟΚ, αρκεί να είμαστε σε θέση να
μην τρώμε πρόστιμο και ποινές". Όταν ο πατέρας  επιδεικνύει τη ... δύναμή
του σβήνοντας την κλήση του γιου που οδηγεί χωρίς δίπλωμα,του "δείχνει" με ποιόν τρόπο πρέπει να πορεύεται στη ζωή. Γλύφοντας, παρακαλώντας και κοροϊδεύοντας τον ίδιο σου τον εαυτό και τους άλλους. 
Η παιδεία, επέμεινε ο Ιαβέρης,αποκτάται μέσα από το σπίτι. Το παράδειγμα των γονιών είναι το πιο ισχυρό παράδειγμα. Αλλά οι περισσότεροι γονείς είναι οι ίδιοι κάκιστα παραδείγματα.

8) Τι είναι για την ελληνική πολιτεία πιο κακό; Το να αποπειραθείς να κλέψεις λεφτά από μία τράπεζα ή το να αποπειραθείς να δολοφονήσεις κάποιον;
Ε, λοιπόν πιο κακό είναι το πρώτο. Δείτε γιατί:  
-Άμα σε πιάσουν να κλέβεις μια τράπεζα, θα πας κατηγορούμενος στα ποινικά δικαστήρια. 
-Άμα περάσεις με κόκκινο (άρα στην ουσία άμα αποπειραθείς να σκοτώσεις κάποιον άλλο που περνάει με πράσινο) πληρώνεις  πρόστιμο 700 ευρώ. Κι άμα "τα έχεις τα φράγκα" και πληρώσεις μέσα σε 10 μέρες, σου κάνουν ΕΚΠΤΩΣΗ  50% και πληρώνεις 350 ευρώ.
Άμα πας να κλέψεις λοιπόν, πας  φυλακή. Άμα πας να σκοτώσεις, πληρώνεις και
με έκπτωση.  Μη γελάτε, εμάς αφορούν αυτά.

9) Αλλά η ελληνική πολιτεία  έχει μακρά θητεία στην υποκρισία. Τη μέρα που
   ψηφιζόταν ο νέος ΚΟΚ, ένα κανάλι την είχε στήσει στην είσοδο του γκαράζ της
  Βουλής. Σχεδόν κανένας βουλευτής δε φορούσε ζώνη....  Και πήγαιναν να
  ψηφίσουν για να πάει το πρόστιμο για τη ζώνη στα 350 ευρώ! Με έκπτωση 50%,    αν πληρώσεις σε 10 μέρες, βεβαίως....

10) Να πάμε και στην Ελληνική Αστυνομία; Πόσες φορές έχετε δει αστυνομικό να
φοράει ζώνη ασφαλείας στο περιπολικό; Μάλλον ποτέ ή σπάνια. Δηλαδή αυτός που
σου δίνει πρόστιμο για μη χρήση ζώνης είναι ο ίδιος παράνομος. Τι να λέμε τώρα;

11) Ας δούμε όμως και το θέμα της συνήθειας. Κάθε μέρα σκοτώνονται περίπου 3
    άνθρωποι από τροχαίο. Πλήρης απάθεια.  Το θεωρούμε σαν κάτι φυσικό.  Όταν
    όμως σκοτώθηκαν 21 παιδιά στα Τέμπη, όλοι μιλούσαν για  "εθνική τραγωδία".
    Μα αφού σε 7 μέρες θα έχουμε πάλι  συμπληρώσει άλλους 21 νεκρούς σε
   τροχαία! Κάθε εβδομάδα 21  άνθρωποι (νέοι ως επί το πλείστον) σκοτώνονται
    στους δρόμους.  Αλλά είπαμε, το έχουμε ΣΥΝΗΘΙΣΕΙ.Μόνο άμα είναι μαζεμένοι σε  ένα τροχαίο 21 νεκροί ιδρώνει λίγο τ' αυτί μας. 


12) Αλλά ας το πάμε και παραπέρα. Πόσοι κάηκαν στις φωτιές  της Πελοποννήσου
     το 2007; 80 άνθρωποι. Και πάλι ο κοιμισμένος στον καναπέ του Έλληνας, ξύπνησε από το μόνιμο λήθαργό του και μίλησε για "εθνική τραγωδία". 
Οι 2.500 νεκροί κάθε χρόνο στα  τροχαία τι είναι; Έχει  διαφορά ένας άνθρωπος που καίγεται από έναν που σκοτώνεται σε τροχαίο; Για πείτε μου;                                      

Και κλείνει την κουβέντα στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου της Ερμούπολης ο
Ιαβέρης, ζητώντας να μη χειροκροτήσουμε (γιατί τα χάλια μας δε θέλουν και
χειροκρότημα) και ανακοινώνοντάς μας ένα ουσιαστικό και βαρύ σαν σίδερο 
"Καληνύχτα σας".

ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ - ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ (ELECTROLYTES)

Ηλεκτρολύτες (Electrolytes)

by Casey Grover, MD

Στο ΤΕΠ καθημερινά εξετάζονται ασθενείς με ποικιλία προβλημάτων υγείας με μεγάλη ετερογένεια μεταξύ τους, όπως θωρακικό άλγος, διαταραχή επιπέδου συνείδησης, σακχαρώδη διαβήτη, κοιλιακό άλγος, μέθη ή στερητικό σύνδρομο από αλκοόλη, σπασμούς και τραύμα. Τι κοινό όμως μπορεί να έχουν όλοι αυτοί οι διαφορετικοί ασθενείς μεταξύ τους;

Το κοινό χαρακτηριστικό που μοιράζονται όλοι αυτοί οι ασθενείς μεταξύ τους, και όχι το μοναδικό, είναι ότι σε όλους θα ληφθούν δείγματα αίματος για βασικό εργαστηριακό έλεγχο (“basic labs”), στα πλαίσια της διερεύνησης τους.

Οι βασικές βιοχημικές εξετάσεις αίματος ή το βασικό μεταβολικό πάνελ (basic metabolic panel – BMP or Chem-7) συχνά παραγγέλονται από τους γιατρούς σχεδόν αντανακλαστικά, βάσει του κυρίου ενοχλήματος ή της συνύπαρξης πολλών νοσημάτων ή παραγόντων κινδύνου (comorbidity), πολλές φορές χωρίς συγκεκριμένη στόχευση, ή απλά για να γεμίσει με κάποια ενέργεια φροντίδας ο μακρύς χρόνος αναμονής των ασθενών που περιμένουν να εξετασθούν.

Αλλά ποιος πραγματικά από τους ασθενείς χρειάζεται να υποβληθεί σε αυτές τις εξετάσεις;

Ποιοι από τους ασθενείς είναι πιθανό να έχουν κάποια κλινικά σημαντική ηλεκτρολυτική διαταραχή (clinically significant electrolyte abnormality) και θα ωφεληθούν από την διαπίστωσή της;

Σε μια μελέτη 1093 ασθενών που επισκέφθηκαν το ΤΕΠ και υποβλήθηκαν σε βιοχημική εξέταση αίματος, διαπιστώθηκε ότι σχεδόν οι μισοί (50%) είχαν κάποια ηλεκτρολυτική διαταραχή με τιμές εκτός των φυσιολογικών ορίων.

Όμως μόνο το 15% επί του συνόλου των ασθενών (1093 ασθενείς), είχαν «κλινικά σημαντική ηλεκτρολυτική διαταραχή» (“clinically significant electrolyte abnormality” – CSEA), που σύμφωνα με τον ορισμό των ερευνητών θεωρήθηκε η διαταραχή εκείνη που επηρέαζε την διάγνωση, οδηγούσε σε περαιτέρω έλεγχο ή άλλαζε την απόφαση για θεραπεία.

Κατά την ανασκόπηση των δεδομένων της μελέτης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι 98,8% των περιπτώσεων κλινικά σημαντικής ηλεκτρολυτικής διαταραχής συνέβαινε σε ασθενείς με ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω 10 χαρακτηρηστικά:

1.      Μειωμένη πρόσληψη υγρών και τροφής (Poor Oral Intake)

2.      Έμετοι (Vomiting)

3.      Χρόνια Υπέρταση (Chronic Hypertension)

4.      Χρήση διουρητικών (Diuretic Use)

5.      Πρόσφατο επεισόδιο σπασμών (Recent Seizure)

6.      Μυϊκή Αδυναμία (Muscle Weakness)

7.      Ηλικία πάνω από 65 (Age over 65)

8.      Αλκοολισμός (Alcoholism)

9.      Διαταραχή Επιπέδου Συνείδησης (Abnormal Mental Status)

10.   Πρόσφατο Ιστορικό διαπιστωμένης ηλεκτρολυτικής διαταραχής (Recent history of electrolyte abnormality)

Όταν οι ερευνητές ανέτρεξαν στα ευρήματα της μελέτης προσπαθώντας να απαντήσουν πάλι στο κύριο ερώτημα της έρευνας, αξιολογώντας τα πραγματικά δεδομένα, βρήκαν ότι η παρουσία αυτών των χαρακτηρηστικών είχε 95% ευαισθησία στο να εντοπίσει μια κλινικά σημαντική ηλεκτρολυτική διαταραχή σε 982 ασθενείς που αποτελούσαν την πληθυσμιακή ομάδα αξιολόγησης της μελέτης τους.

Συμπέρασμα

Ενώ συχνά παραγγέλονται εξετάσεις αίματος χωρίς να γνωρίζουμε τι ακριβώς ζητάμε να βρούμε, οι βασικές βιοχημικές εξετάσεις αίματος είναι πολύ πιο πιθανό να μα δώσουν κάποιο κλινικά σημαντικό αποτέλεσμα σε ασθενείς με ένα ή περισσότερα από τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά.

Ο Lowe et al. με την μελέτη που διεξήγαγαν παρέχουν υποστηρικτικές ενδείξεις για την μείωση των μη απαραίτητων εργαστηριακών εξετάσεων στο ΤΕΠ.

Είναι ξεκάθαρο ότι ο γιατρός του ΤΕΠ δεν πρέπει να διστάσει να παραγγείλει βιοχημικές εξετάσεις αίματος όταν πιστεύει από την αρχή ότι αυτές είναι απαραίτητες, όπως π.χ. σε ένα διαβητικό ασθενή με ανεβασμένη τιμή γλυκόζης στην εξέταση τριχοειδικού αίματος με ηλεκτρονικό μετρητή σακχάρου για να ελέγξει για τυχόν ύπαρξη οξέωσης, αλλά πρέπει να αντιληφθεί παράλληλα, ότι αυτά τα 10 χαρακτηριστικά είναι τα πιο ισχυρά προγνωστικά για εντοπισμό ασθενών που είναι πιθανότερο να έχουν κάποια κλινικά σημαντική ηλεκτρολυτική διαταραχή.

References

1.    Lowe RA, et al. Rational ordering of serum electrolytes: Development of clinical criteria. Ann Emerg Med. 1987; 16: 260-269.

2.    Lowe RA. Rational ordering of electrolytes in the Emergency Department. Ann Emerg Med. 1991; 20: 16-21.

The iTClamp Hemorrhage Control System - ΝΕΑ ΣΥΣΚΕΥΗ ΓΙΑ ΕΛΕΓΧΟ ΚΡΙΣΙΜΗΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑΣ ΣΕ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

Νέα συσκευή για Έλεγχο Κρίσιμης Αιμορραγίας σε Προνοσοκομειακό Επίπεδο – The iTClamp hemorrhage control system

Device to Stop Critical Bleeding in the Field Clears FDA

May 29, 2013

To FDA των ΗΠΑ (US Food and Drug Administration) έδωσε άδεια κυκλοφορίας [510 (k) marketing clearance], για το σύστημα συσκευής ελέγχου αιμορραγίας iTClamp, (the iTClamp hemorrhage control system) της εταιρείας iTraumaCare of San Antonio, Texas – USA.

Η συσκευή είναι σχεδιασμένη για να εξασφαλίζει αιμόσταση σοβαρού βαθμού εξωτερικής αιμορραγίας σε διατιτραίνοντα τραύματα μέσα σε χρόνο δευτερολέπτων, μέσω σφιχτής συμπλησίασης των χειλέων του τραύματος δημιουργώντας μια προσωρινή συλλογή αίματος στα βαθύτερα στρώματα κάτω από το δέρμα η οποία ασκεί πίεση στους γύρω ιστούς.

Επιπρόσθετα διευκολύνει την δημιουργία ενός σταθερού θρόμβου ο οποίος ελαττώνει την περαιτέρω απώλεια αίματος μέχρι την τελική χειρουργική αντιμετώπιση του τραύματος στο νοσοκομείο.

Η συσκευή είναι συμπαγής με διαστάσεις λίγο μικρότερες από 5 cm x 5 cm, και βάρος περίπου τα 85 g, και η χρήση της απαιτεί μόνο ελάχιστη εκπαίδευση.

Ένα video εικονικής πραγματικότητας επιδεικνύει τον τρόπο εφαρμογής της συσκευής αλλά και τον τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνεται η αιμόσταση.(Ακολουθείστε τον σύνδεσμο http://youtu.be/iVO-QRTGM7U )

Ο ιδρυτής της εταιρείας και Διευθύνων Σύμβουλος Dennis Filips, MD δήλωσε ότι το iTClamp αδειοδοτήθηκε για να πωλείται στον Καναδά στο τέλος του 2012 και έλαβε το ειδικό σήμα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (CE Mark) για εγκεκριμένη πώληση τον Μάρτιο του 2013. Θα είναι διαθέσιμο στις ΗΠΑ εντός περίπου 2 μηνών.

ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΣΤΟ ΤΕΠ - 10 ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

10 κορυφαία ζητήματα για τα Σύνδρομα Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας στο ΤΕΠ

(Acute Heart Failure Syndromes in the ED – Top 10 Things to know)

1)    Η Καρδιακή Ανεπάρκεια (ΚΑ) διαγνώσθηκε σε 5.8 εκατομμύρια άτομα το 2009 στις ΗΠΑ (σχεδόν το 2% του γενικού πληθυσμού των ΗΠΑ). Στις περισσότερες περιπτώσεις, η οξεία συμπτωματολογία της νόσου πυροδοτεί τις επισκέψεις των ασθενών στα ΤΕΠ. Αυτές οι οξείες φάσεις της απορρύθμισης ή της μη αντιρρόπησης (acute phases of decompensation) της καρδιακής ανεπάρκειας, ορίζονται ως επεισόδια Συνδρόμου Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας (Acute Heart Failure Syndrome – AHFS).

2)    Καταγράφονται περίπου 658.000 επισκέψεις στα ΤΕΠ λόγω Συνδρόμου Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας κάθε χρόνο, που αντιστοιχούν στο 20% του συνόλου των επισκέψεων λόγω Καρδιακής Ανεπάρκειας σε υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας ετησίως.

3)    Περίπου το 80% των ατόμων που αντιμετωπίζονται στα ΤΕΠ για Σύνδρομο Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας εισάγονται τελικά στο νοσοκομείο. Έτσι το ΤΕΠ λειτουργεί ως κύρια πύλη εισόδου των νοσηλευόμενων ασθενών για Σύνδρομο Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας και το ιατρικό προσωπικό του ΤΕΠ ως οι κλειδοκράτορες αυτής της πύλης.

4)    Σημαντικές πρόοδοι έχουν καταγραφεί στην εξωνοσοκομειακή θεραπεία των ασθενών με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά σε ενδονοσοκομειακό επίπεδο με εξαίρεση την καθιέρωση της εξέτασης του νατριοδιουρητικού πεπτιδίου, η θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών με Σύνδρομο Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας δεν έχει αλλάξει σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες. Παρ’ όλο που η κλινική παρουσίαση του Συνδρόμου Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας είναι πολύ ετερογενής, οι θεραπευτικές επιλογές αντιμετώπισης των διαφόρων μορφών του συνδρόμου παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ίδιες.

5)    Η παθοφυσιολογία του Συνδρόμου Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας είναι μάλλον πολύπλευρη. Όμως, χαρακτηριστικά από την κλινική παρουσίαση όπως η αιμοδυναμική κατάσταση, η παρουσία ή απουσία ισχαιμίας του μυοκαρδίου, και η νεφρική δυσλειτουργία, μέχρι σήμερα επηρεάζουν τις θεραπευτικές αποφάσεις στην αντιμετώπιση αυτών των ασθενών.

6)    Η αντίληψη της ποικιλομορφίας του Συνδρόμου Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας εκλείπει. Δεν έχουν όλοι οι ασθενείς την ίδια αιτία ή τον ίδιο εκλυτικό παράγοντα. Η ετερογένεια στις κλινικές μορφές του συνδρόμου αντιμετωπίζεται με θεραπευτική ομοιογένεια.

7)    Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η επείγουσα θεραπεία επηρεάζει την υποκείμενη καρδιακή και νεφρική λειτουργία καθώς και την αιμοδυναμική κατάσταση των ασθενών είναι πολύ κρίσιμη στην ανάπτυξη πιο εξελιγμένης και προσανατολισμένης ως προς την έκβαση θεραπευτικής αγωγής για το Σύνδρομο Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας.

8)    Αντικειμενικές μετρήσεις προς το παρόν δεν υπάρχουν για να επιλεχθούν υπο-ομάδες ασθενών για εφαρμογή στοχευμένων θεραπειών με βάση κριτήρια που αφορούν το προφίλ του κινδύνου των ασθενών, την αιτιολογία της καρδιακής ανεπάρκειας, και την αιτία της κατάργησης της αιμοδυναμικής αντιρρόπησης.

9)    Ένας κοινός δεσμός στις κλινικές μελέτες που ασχολούνται με την θεραπεία του Συνδρόμου Οξείας Καρδιακής Ανεπάρκειας είναι η απουσία εισόδου ασθενών του ΤΕΠ στις μελέτες. Η επείγουσα θεραπεία και η εξ αυτής συμπτωματική βελτίωση συνήθως συμβαίνει σε λιγότερο από 6 ώρες στην μεγάλη πλειονότητα των ασθενών ενώ η τυχαιοποιημένη είσοδος των ασθενών στις μελέτες διενεργείται πολύ αργότερα από αυτό τον χρόνο.

10)  Οι συνεχιζόμενες μελέτες και οι στρατηγικές αντιμετώπισης πρέπει να επικεντρώνονται στα κενά της σύγχρονης γνώσης για να εξασφαλίζουν την παροχή οδηγιών αντιμετώπισης που βασίζονται σε ενδείξεις με στόχο την βελτίωση της κλινικής έκβασης.

Weintraub NL, Collins et al; on behalf of the American Heart Association Council on Clinical Cardiology and Council on Cardiopulmonary, Critical Care, Perioperative and Resuscitation.

Acute heart failure syndromes: emergency department presentation, treatment and disposition: current approaches and future aims: a scientific statement from the American Heart Association. Circulation. 2010: published online before print October 11, 2010, 10.1161/CIR.0b013e3181f9a223   

"Choosing Wisely" Campaign - Η ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ "ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΜΕ ΣΟΦΙΑ"

Η εκστρατεία «Επιλέγοντας με Σοφία» δίνει στη δημοσιότητα νέες λίστες από Φάρμακα και Εξετάσεις που τίθενται υπό αμφισβήτηση

"Choosing Wisely" Campaign Releases New Lists of Meds, Procedures to Question

4 Μάρτιος 2013

---

Δεκαεπτά (17) Ιατρικές Εταιρείες πρόσφατα εξέδωσαν λίστες που περιέχουν περί τις ενενήντα (90) συχνά συνταγογραφούμενες εξετάσεις, σαν μέρος της πρωτοβουλίας που πήρε το Ίδρυμα του Αμερικανικού Συμβουλίου της Εσωτερικής Παθολογίας [American Board of Internal Medicine Foundation (ABIM)] για την οργάνωση ενημερωτικής εκστρατείας για την αναθεώρηση της χρησιμότητας ορισμένων εξετάσεων με τίτλο «Επιλέγοντας με Σοφία» (“Choosing Wisely” campaign).

Οι λίστες που δημιουργούνται από τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό επαγγελματικών ιατρικών εταιρειών που συμμετέχουν σε αυτή την εκστρατεία, παρουσιάζουν «ζητήματα που οι γιατροί και οι ασθενείς θα έπρεπε να αναθεωρήσουν» θέτοντας υπό αμφισβήτηση την χρησιμότητα ορισμένων εξετάσεων που από τις επιστημονικές εταιρείες κρίνονται άσκοπες και που παρ’ όλα αυτά μεγάλη μερίδα του ιατρικού κόσμου εξακολουθεί να τις συνταγογραφεί ή πολλοί ασθενείς εξακολουθούν να τις ζητούν  από τους παρόχους υγείας.

Η διαδικασία αντικατοπτρίζει μια συντονισμένη προσπάθεια για ενθάρρυνση διεξαγωγής μιας ενημερωτικής συζήτησης μεταξύ των ιατρών και των ασθενών τους σχετικά με πρακτικές εργαστηριακού ελέγχου ή ιατρικών παρεμβάσεων που θα έπρεπε να εγκαταλειφθούν.

Στην εκστρατεία τώρα συμπεριλαμβάνονται λίστες από 35 ιατρικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων το Αμερικάνικο Κολλέγιο Ιατρών [American College of Physicians (ACP)] και η Αμερικάνικη Ακαδημία Οικογενειακών Ιατρών [American Academy of Family Physicians (AAFP)].

Η υπ’ αριθμόν 1 σύσταση ανάμεσα στα κορυφαία 5 θέματα για αναθεώρηση,που έκανε το Αμερικάνικο Κολλέγιο Ιατρών,  είναι η ανάγκη να εγκαταλειφθεί η πρακτική του προσυμπτωματικού ελέγχου με δοκιμασία κόπωσης (screening exercise electrocardiogram testing) σε ασυμπτωματικούς ασθενείς χαμηλού κινδύνου για καρδιαγγειακά συμβάματα.

Η Αμερικάνικη Ακαδημία Οικογενειακών Ιατρών εξέδωσε μια λίστα με δέκα (10) εξετάσεις. Το κορυφαίο ζήτημα αφορούσε την αποφυγή διενέργειας απεικοντιστικού ελέγχου σε περιπτώσεις οσφυαλγίας μέσα στις πρώτες 6 εβδομάδες από την εμφάνιση του πόνου, ζήτημα που συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 5 κορυφαία ζητήματα της λίστας του Αμερικάνικου Κολλέγιου των Ιατρών.

Η εκστρατεία «Επιλέγοντας με Σοφία» ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2012 με εννέα (9) ιατρικές ειδικότητες να συμμετέχουν στην αρχή. Φέτος προστέθηκαν και άλλες εταιρείες ιατρικών ειδικοτήτων ανάμεσα στις οποίες, η Αμερικάνικη Ακαδημία Οφθαλμολογίας (American Academy of Ophthalmology), το Αμερικάνικο Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων (American College of Obstetricians and Gynecologists), η Αμερικάνικη Εταιρεία της Κλινικής Παθολογοανατομίας (American Society for Clinical Pathology) και η Αμερικάνικη Εταιρεία  Υπερηχοκαρδιογραφίας (American Society of Echocardiography).

ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΤΟΥ PT-INR ΣΤΟ ΤΕΠ (ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΣΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ?)

Πρέπει οι ασυμπτωματικοί ασθενείς με παράταση του χρόνου προθρομβίνης που παρουσιάζονται στο ΤΕΠ να εισάγονται στο νοσοκομείο;

From Reuters Health Information

Should Asymptomatic ED Patients With High INR Be Admitted?

NEW YORK (Reuters Health) Jun 13

Όταν ασυμπτωματικοί ασθενείς με παράταση του χρόνου προθρομβίνης που έχει ξεπεράσει τα ανώτερα θεραπευτικά επίπεδα έρχονται στο ΤΕΠ ζητώντας ιατρική συμβουλή, μπορούν να αντιμετωπίζονται εξωνοσοκομειακά ή θα πρέπει να εισάγονται στο νοσοκομείο;

Υπάρχουν πολύ λίγες δημοσιευμένες ενδείξεις που να καθοδηγούν τον κλινικό γιατρό του ΤΕΠ στην λήψη απόφασης, αλλά μια σύγχρονη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας πάνω στο θέμα δείχνει ότι ο τρόπος αντιμετώπισης (εξωνοσοκομειακά ή ενδονοσοκομειακά) δεν επηρεάζει την έκβαση σε αυτούς τους ασθενείς.

Σύμφωνα με τις αναφορές του Δρ. Michael Levine και των συνεργατών του στο Banner Good Samaritan Medical Center, Phoenix, Arizona, το 25% των προσερχομένων ασθενών στο ΤΕΠ που λαμβάνουν Warfarin, έχουν τιμές PT-INR πάνω από τα ανώτερα θεραπευτικά επίπεδα, και αυτοί οι ασθενείς συνηθίζεται να εισάγονται στο νοσοκομείο.

Οι ανωτέρω επιστήμονες διεξήγαγαν μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας με στόχο την ανεύρεση ενδείξεων υπέρ ή κατά της εξωνοσοκομειακής αντιμετώπισης ασυμπτωματικών ασθενών με παράταση του PT-INR πάνω από τα ανώτερα θεραπευτικά επίπεδα.

Σύμφωνα με την αναφορά τους προς το επίσημο ιατρικό περιοδικό Annals of Emergency Medicine στις 30 Μαΐου, δεν βρήκαν τυχαιοποιημένες μελέτες που να συγκρίνουν την ενδονοσοκομειακή με την εξωνοσοκομειακή αντιμετώπιση. Υπήρχαν όμως διάφορες μελέτες που εξέταζαν την έκβαση τέτοιων ασθενών μετά από εξωνοσοκομειακή αντιμετώπιση.

Οι συγγραφείς συνόψισαν στην αναφορά τους, τα αποτελέσματα τεσσάρων (4), από τις πιο σχετικές με το ζήτημα, μελετών.

Για παράδειγμα, σε μια μελέτη 89 ασθενών με INR πάνω από 10, 75 ασθενείς χωρίς «ανησυχητικά συμπτώματα» (όπως π.χ. κεφαλαλγία), αντιμετωπίσθηκαν εξωνοσοκομειακά. Μόνο τρεις (3) από τους ασθενείς εμφάνισαν κλινικά σημαντική αιμορραγία μέσα στις 3 πρώτες μέρες από την έξοδο τους από το ΤΕΠ, και αυτές οι περιπτώσεις παρατηρήθηκαν ανάμεσα στην ομάδα των ασθενών οι οποίοι δεν έλαβαν βιταμίνη Κ.

Σε μια άλλη μελέτη, 114 ασθενείς με INR πάνω από 6, παρακολουθήθηκαν σε εξωνοσοκομειακό επίπεδο και δεν τους χορηγήθηκε βιταμίνη Κ. Πέντε (5) ασθενείς εμφάνισαν κλινικά σημαντική αιμορραγία μέσα στις πρώτες 2 εβδομάδες.

Σε μια τρίτη μελέτη διαπιστώθηκε ότι σε 1043 ασθενείς με INR μεταξύ 5 και 10 στους οποίους χορηγήθηκε εξωνοσοκομειακά βιταμίνη Κ, ένας (1) μόνο ασθενής εμφάνισε κλινικά σημαντική αιμορραγία μέσα στις πρώτες 30 μέρες ενώ άλλοι έξι (6) ασθενείς εμφάνισαν θρομβοεμβολικά επεισόδια μέσα στο ίδιο διάστημα.

Οι συγγραφείς ανέφεραν ότι δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν καθόλου μελέτες που να υποστηρίζουν ότι η ταχεία αναστροφή του παρατεταμένου χρόνου προθρομβίνης ή ενδονοσοκομειακή αντιμετώπιση μειώνει τον κίνδυνο κλινικά σημαντικής αιμορραγίας που σχετίζεται με την λήψη warfarin.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτής της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, η λήψη απόφασης να αντιμετωπίσει κανείς εξωνοσοκομειακά ασυμπτωματικούς ασθενείς με εκσεσημασμένη παράταση του χρόνου προθρομβίνης που προσέρχονται στο ΤΕΠ, σίγουρα παραμένει μέσα στα πλαίσια των σύγχρονων προδιαγραφών σωστής ιατρικής φροντίδας. 

ΚΛΙΜΑΚΑ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ HAS-BLED SCORE

Η Κλίμακα Διαβάθμισης Αιμορραγικού Κινδύνου HAS-BLED Score είναι μια μέθοδος εκτίμησης και διαστρωμάτωσης του αιμορραγικού κινδύνου για τα άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτική από του στόματος αγωγή επειδή πάσχουν από Κολπική Μαρμαρυγή.

"HAS-BLED" είναι το ακρωνύμιο για τα κριτήρια που λαμβάνονται υπ’ όψιν για την διαμόρφωση αυτής της κλίμακας:

• Hypertension (Υπέρταση)
• Abnormal Liver/Renal Function (Ηπατική / Νεφρική Δυσλειτουργία)
• Stroke History (Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο)
• Bleeding Predisposition (Αιμορραγική Προδιάθεση)
• Labile INRs (Ασταθής χρόνος Προθρομβίνης PT-INR)
• "Elderly" (Age > 65) (Ηλικία > 65 ετών)
• Drugs/Alcohol Usage (Φάρμακα / Αλκοόλ)

HAS-BLED score for bleeding risk on oral anticoagulation in atrial fibrillation

Feature	Score if present
Hypertension (Systolic >= 160mmHg)	1
Abnormal renal function	1
Abnormal liver function	1
Age >= 65 years	1
Stroke in past	1
Bleeding	1
Labile INRs	1
Taking other drugs as well	1
Alcohol intake at same time	1

• Βαθμολογία ίση ή μεγαλύτερη του 3 καταδεικνύει αύξηση του κινδύνου για εμφάνιση αιμορραγίας σε ετήσια βάση σε άτομα που βρίσκονται υπό αντιπηκτική από του στόματος αγωγή, ικανή να δικαιολογήσει αυξημένη επαγρύπνηση ή πιο εντατικό έλεγχο παρακολούθησης σε τακτικότερη βάση.
• Ο κίνδυνος για εμφάνιση αιμορραγίας αναφέρεται σε εγκεφαλική αιμορραγία, σε αιμορραγία που η αντιμετώπισή της απαιτεί ενδονοσοκομειακή νοσηλεία ή αιμορραγία με πτώση της συγκέντρωσης της αιμοσφαιρίνης περισσότερο από 2 g/dL ή που η αντιμετώπισή της απαιτεί μετάγγιση αίματος.

HAS-BLED Score for Major Bleeding Risk

Hypertension History? (uncontrolled, >160 mmHg systolic)	Yes+1
Renal Disease? (Dialysis, transplant, Cr >2.6 mg/dL or >200 µmol/L)	Yes+1
Liver Disease? (Cirrhosis, Bilirubin >2x Normal, AST/ALT/AP >3x Normal)	Yes+1
Stroke History?	Yes+1
Prior Major Bleeding or Predisposition to Bleeding?	Yes+1
Labile INR? (Unstable/high INRs, <60% time in therapeutic range)	Yes+1
Age ≥65?	Yes+1
Medication Usage Predisposing to Bleeding? (Antiplatelet agents, NSAIDs)	Yes+1
Alcohol Usage History?	Yes+1
Score	points

Points are simply added, with 1 point for each question.

Υπάρχει η σύσταση να χρησιμοποιείται η Κλίμακα εκτίμησης του αιμορραγικού κινδύνου HAS-BLED Score μαζί με την Κλίμακα εκτίμησης του κινδύνου θρομβοεμβολής CHA₂DS₂-VASc Score ως επιβοηθητικό μέσο για να καθορισθεί αν η εφαρμογή αντιπηκτικής από του στόματος αγωγής είναι προς όφελος κάθε συγκεκριμένου ασθενή.

Αναθεωρημένη Εκτίμηση του Αιμορραγικού Κινδύνου (HAS-BLED Score)

Για την εκτίμηση του κινδύνου εμφάνισης αιμορραγίας σε άτομα που παίρνουν ή πρόκειται να λάβουν αντιπηκτική αγωγή, συστήνεται το HAS-BLED Score.

Η μέθοδος αυτή επισημαίνει τους παράγοντες κινδύνου οι οποίοι μπορούν να τροποποιηθούν ώστε να μειωθεί ο αιμορραγικός κίνδυνος και έχει πιστοποιηθεί η αξία της μεθόδου σε αρκετές ανεξάρτητες ομάδες πληθυσμού ενώ υπάρχει καλή συσχέτιση με τον κίνδυνο ενδοκράνιας αιμορραγίας.

Υπολογισμός βαθμολογίας κινδύνου με το HAS-BLED Score

Κριτήρια	Βαθμοί
Υπέρταση	1
Νεφρική Δυσλειτουργία	1
Ηπατική Δυσλειτουργία	1
ΑΕΕ	1
Αιμορραγία	1
Ασταθές INR	1
Ηλικία άνω των 65 ετών	1
Φάρμακα	1
Αλκοόλ	1
Σύνολο

INR = Διεθνές Κανονικοποιημένο Πηλίκο

Σημείωση: Οι τροποποιούμενοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την αρρύθμιστη αρτηριακή πίεση, το ασταθές INR (σε ασθενείς υπό ΑΒΚ), τη συγχορήγηση φαρμάκων και τη λήψη αλκοόλ.

Μετά την εκτίμηση του αιμορραγικού κινδύνου με βάση το HAS-BLED Score:

·        Επισήμανση τυχόν διορθώσιμων ή τροποποιούμενων παραγόντων αιμορραγικού κινδύνου

·        Επιλογή και χορήγηση της βέλτιστης αγωγής

Για ασθενείς υψηλού αιμορραγικού κινδύνου (HAS-BLED Score μεγαλύτερο ή ίσο με 3):

·        Συστήνεται προσοχή και τακτική εκτίμηση, διόρθωση αναστρέψιμων παραγόντων αιμορραγικού κινδύνου

·        Το υψηλό HAS-BLED Score δεν αποκλείει την από του στόματος αντιπηκτική αγωγή.