Τι είναι η Λεϊσμανίαση;
Η Λεϊσμανίαση είναι είναι μια παρασιτική ασθένεια που
οφείλεται σε ενδοκυτταρικό παράσιτο (πρωτόζωο), του γένους Leishmania. Οι πιό κοινές μορφές είναι η
σπλαγχνική λεϊσμανίαση γνωστή και ως Καλα-Αζάρ και η δερματική λεϊσμανίαση.
Η σπλαγχνική λεϊσμανίαση (Καλα-Αζάρ) είναι η πιο σοβαρή
μοφή της νόσου, προσβάλλει πολλά εσωτερικά όργανα (ήπαρ, σπλήνα και μυελό των
οστών) και είναι πιθανά θανατηφόρος αν δεν θεραπευτεί.
Η νόσος αυτή εκδηλώνεται με πυρετό, απώλεια βάρους,
διόγκωση ήπατος – σπληνός – λεμφαδένων, αναιμία, λευκοπενία και θρομβοπενία.
Ο χρόνος επώασης της νόσου κυμαίνεται από λίγες εβδομάδες
έως πολλούς μήνες.
Η δερματική λεϊσμανίαση είναι η πιο συχνή μορφή της νόσου
παγκοσμίως, προκαλεί κυρίως δερματικά έλκη και θεωρείται λιγότερο σοβαρή μορφή
της νόσου.
Πως μεταδίδεται η λεϊσμανίαση;
Η λεϊσμανίαση μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα
μολυσμένων σκνιπών του γένους Phlebotomus.
Οι σκνίπες μολύνονται όταν τσιμπάνε ένα μολυσμένο ζώο (κυρίως σκύλους και τρωκτικά)
ή άνθρωπο, ανάλογα με το είδος της
Λεϊσμάνιας.
Οι άνθρωποι μπορεί να μην αντιληφθούν ότι υπάρχουν σκνίπες στο χώρο, επεδή δεν κάνουν κανένα θόρυβο, είναι μικρές (περίπου το 1/3 του μεγέθους των κουνουπιών) και τα τσιμπήματά τους μπορούν να περάσουν απαρατήρητα.
Οι σκνίπες παρουσιάζουν μετγαλύτερη δραστηριότητα κατά
την διάρκεια του απογεύματος και της νύχτας, ενώ είναι λιγότερο δραστήριες κατά
τις θερμότερες ώρες της ημέρας.
Ωστότο, οι σκνίπες τσιμπάνε οποιαδήποτε ώρα της ημέρας αν
ενοχληθούν π.χ. κατά την διάρκεια κηπευτικών εργασιών.
Που υπάρχει Λεϊσμανίαση;
Η λεϊσμανίαση ενδημεί σε τροπικές και υποτροπικές
περιοχές, της Αφρικής, της Νοτιο-ανατολικής Ασίας, της Ινδικής χερσονήσου, της
Κεντρικής και Νοστίου Αμερικής, της Μέσης Ανατολής και της Νοτίου Ευρώπης
(Χώρες της Μεσογείου).
Στις Ευρωπαϊκές χώρες ενδημούν δυο κυρίως είδη, η Leishmania Infantum, που προκαλεί
σπλαγχνική και δερματική λεϊσμανίαση σε ανθρώπους και σκύλους (οι σκνίπες
μολύνονται από σκύλους) και η Leishmania tropica που προκαλεί ανθρωπονοτική δερματική λεϊσμανίαση (οι σκνίπες
μολύνονται από ανθρώπους).
Στις χώρες της Μεσογείου και στην Ελλάδα, η κύρια μορφή
της νόσου είναι η σπλαγχνική λεϊσμανίαση.
Η λεΪσμανίαση αποτελεί μια λανθάνουσα απειλή δημόσιας
υγείας στην Ευρώπη, καθώς μελέτες έχουν δείξει υψηλή συχνότητα ασυμπτωματικών
φορέων του παρασίτου. Η συν-λοίμωξη λεϊσμανίασης και HIV λοίμωξης
εντείνει το φορτίο λεϊσμανίασης, ιδίως της σπλαγχνικής, προκαλώντας σοβαρές μορφές
της νόσου, δύσκολες στο χειρισμό τους.
Λεϊσμανίαση στην Ελλάδα
Η Ελλάδα θεωρείται ενδημική χώρα για την λεϊσμανίαση, με
την σπλαγχνική μορφή (κυρίως από Leishmania Infantum) να αποτελεί την κύρια μορφή
και την δερματική μορφή (από Leishmania tropica)
να απαντάται σποραδικά.
Στην
Ελλάδα, καταγράφονται ετησίως περίπου 30 – 70 περιπτώσεις σπλαγχνικής λεϊσμανίασης
και λιγότερο από 10 περιπτώσεις δερματικής λεϊσμανίασης.Πηγή: ΚΕΕΛΠΝΟ
