ΚΡΙΣΗ ΣΤΙΣ ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ - TYPHOON HAIYAN - LOGISTICAL NIGHTMARE

Κρίση στις Φιλιππίνες από την πρόσφατη φυσική καταστροφή – «Διαχειριστικός Εφιάλτης» / Medical Teams in Philippines Face 'Logistical Nightmare'

Robert Lowes

Ο Robert Lowes είναι δημοσιαγράφος του Medscape Medical News.

Είναι πρώην διευθύνων εκδότης του περιοδικού Medical Economics magazine και έχει συνεισφέρει σε πολυάριθμες εκδόσεις για θέματα που αφορούν τις υπηρεσίες παροχής φροντίιδας υγείας.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις των Γιατρών χωρίς Σύνορα [Doctors Without Borders/Medecins Sans Frontieres (MSF)] 4 μέρες μετά το ξέσπασμα του τυφώνα Haiyan που έπληξε τα κεντρικά νησιά των Φιλιππίνων, οι ιατρικές ομάδες ανακούφισης θυμάτων καταστροφών ζουν ένα πραγματικό εφιάλτη στην διαχείρηση της κρίσης, καθώς προσπασθούν να φροντίσουν εκατοντάδες χιλιάδες επιζώντων.

Οι δρόμοι είναι μπλοκαρισμένοι από τα χαλάσματα, το αεροδρόμιο που εξυπηρετεί την πόλη Tacloban – την πολή που κτυπήθηκε σκληρότερα – έχει υποστεί σοβαρές ζημιές και η συνεχιζόμενη κακοκαιρία αναγκάζει τα αεροσκάφη να προσγειώνονται σε άλλα αεροδρόμια.

Οι υγειονομικές υποδομές έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές ή έχουν καταστραφεί ολοσχερώς με τον ιατροτεχνολογικό τους εξοπλισμό να έχει παρασυρθεί από τα ορμητικά νερά που δεν άφησαν τίποτα στο πέρασμά τους.

Οι MFS καθώς και οι άλλες ανθρωπιστικές οργανώσεις που έχουν αναλάβει δράση αντιμετωπίζουν νεκρά επικοινωνιακά δίκτυα και την διακοπή πόσιμου νερού και ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι αρχές στις Φιλιππίνες αρχικά εκτίμησαν ότι ο ισχυρότατος τυφώνας, ο οποίος κτύπησε την Παρασκευή  8 Νοεμβρίου 2013, προκάλεσε τον θάνατο σε τουλάχιστον 10,000 άτομα, αλλά αργότερα ο εκτιμούμενος αριθμός κατέβηκε στις 2000 έως 2500.  Πόσοι περισσότεροι άνθρωποι θα πεθάνουν εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό από την παροχή ανακούφισης από την φυσική καταστροφή που θα δοθεί από άλλα κράτη και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Ιατρικές ομάδες από το Βέλγιο, το Ισραήλ, την Νορβηγία, και την Ιαπωνία έχουν εγκαταστήσει υπαίθρια νοσοκομεία (field hospitals) με δικές τους παροχές ύδατος και ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας [World Health Organization (WHO)], ο οποίος συντονίζει όλες τις δράσεις που σχετίζονται με τα θέματα υγείας υπό το πρίσμα της επείγουσας απάντησης στην κρίση.

Περισσότερη βοήθεια είναι καθ’ οδόν από την Αυστραλία και την Γερμανία, ενώ πολλές άλλες χώρες, από το Βιετνάμ μέχρ την Ισπανία έχουν δηλώσει την αποστολή βοήθειας. Μεταγωγικά πλοία του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας κατευθύνονται για βοήθεια στα νησιά των Φιλιππίνων

Οι επιζήσαντες από τον τυφώνα βρίσκονται σε απελπιστική ανάγκη για πόσιμο νερό, τροφή, και καταφύγιο στέγασης. Και πάνω από όλα έχουν ποικίλες ιατρικές ανάγκες. Οι MSF δήλωσαν ότι αναμένεται να θεραπεύσουν πολλούς τραυματίες με κατάγματα και θλαστικά τραύματα. Είναι σημαντικό ο τραυματίες αυτοί να αντιμετωπισθούν έγκαιρα γα να αποφευχθούν επιπλοκές και μολύνσεις. Τα κατάγματα και τα θλαστικά τραύματα δεν συμβαίνουν μόνο την στιγμή της κατάρρευσης των κτιρίων αλλά και όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να επισκευάσουν τα σπίτια τους χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως σφυριά και αλυσοπρίονα.

Ταυτόχρονα οι ιατρικές ομάδες θα προσπαθήσουν να πάρουν προληπτικά μέτρα ή να μειώσουν την εμφάνιση επιδημιών διαφόρων λοιμωδών νοσημάτων όπως της λεπτοσπείρωσης και της λοιμώδους διάρροιας, νοσημάτων που χαρακτηριστικά μπορεί να μεταδοθούν από μολυσμένο νερό.

Άλλες ιατρικές ανάγκες αφορούν περισσότερο καταστάσεις ρουτίνας χωρίς βέβαια να υποβαθμίζεται η σημασία τους. Αυτό το μήνα υπολογίζεται ότι θα γεννηθούν 12,000 περίπου παιδιά στις περιοχές που πλήγηκαν από τον τυφώνα. Οι ασθενείς με χρόνια νοσήματα όπως διαβήτη και υπέρταση θα χρειασθούν την διατήρηση της φαρμακευτικής τους αγωγής.

Ένα άλλο φλέγον ζήτημα είναι αυτό των άθαφτων νεκρών. Το θέαμα που αντικρύζει κανείς με τα πολυάριθμα πτώματα των νεκρών ανθρώπων και την αποκρουστική οσμή της αποσύνθεσης είναι ένας φρικτός εφιάλτης.

Ο ενταφιασμός των νεκρών μετά από μια φυσική καταστροφή είναι πολύ σημαντικός, αλλά όχι για καθαρά ιατρικούς λόγους. Αντίθετα από αυτό που πολλοί πιστεύουν, τα πτώματα των νεκρών δεν αποτελούν την πηγή των ασθενειών. Δεν έχει καταγραφεί αποδεδειγμένα ποτέ ως τώρα το ξέσπασμα κάποιας επιδημίας μετά από φυσική καταστροφή που να οφείλεται στα άθαφτα πτώματα των νεκρών, σύμφωνα με τις επίσημες θέσεις του WHO.

Αυτοί που σκοτώνονται σε φυσικές καταστροφές γενικά είναι στην πλειοψηφία τους υγιή άτομα την ώρα του θανάτου τους και για τον λόγο αυτό είναι πολύ απίθανο να αποτελέσουν πηγή μόλυνσης για άλλους ανθρώπους. Οι μικροοργανισμοί που ευθύνονται για την διαδικασία της αποσύνθεσης των πτωμάτων δεν είναι ικανοί να προκαλέσουν κάποια ασθένεια στους ζωντανούς.

Αυτό που θα καθορίσει αν μια επιδημία θα ξεσπάσει μετά από μια φυσική καταστροφή, δεν είναι τόσο ο χειρισμός των νεκρών όσο ο τρόπος χειρισμού των επιζώντων.

Ο πραγματικός κίνδυνος για εμφάνιση επιδημιών λοιμωδών νοσημάτων μετά από φυσικές καταστροφές προέρχεται από μη ασφαλές νερό και ακατάλληλη τροφή, από την έλλειψη υποδομών ατομικής υγιεινής και από τον συνωστισμό πολλών ανθρώπων σε κλειστούς χώρους. Ο κίνδυνος αυτός κορυφώνεται το χρονικό διάστημα μεταξύ της 10^ης και της 30^ης ημέρας από το συμβάν.