YOUTH VIOLENCE (WHO) - ΝΕΑΝΙΚΗ - ΕΦΗΒΙΚΗ ΒΙΑ

Νεανική - Εφηβική Βία (Youth violence)

Στοιχεία - Κλειδιά (Key facts)
Παγκοσμίως, περισσότερες από 176.000 ανθρωποκτονίες συμβαίνουν σε νέους ηλικίας 15-29 ετών κάθε χρόνο, που ανιστοιχούν στο 37% του συνολικού αριθμού ανθρωποκτονιών παγκοσμίως κάθε χρόνο.
Η ανθρωποκτονία είναι η τρίτη κύρια αιτία θανάτου σε άτομα ηλικίας 15-29 ετών και η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων ανθρωποκτονιών αφορά άνδρες.

Για κάθε νεαρό άτομο που σκοτώνεται, πολλοί περισσότεροι τραυματίζονται που απαιτούν νοσοκομειακή περίθαλψη.

Όταν δεν είναι θανατηφόρα, η νεανική βία έχει σοβαρό, συχνά δια βίου, αντίκτυπο στη σωματική, ψυχολογική και κοινωνική λειτουργικότητα ενός ατόμου.

Συνολική Θεώρηση (Overview)
Η νεανική βία αναφέρεται στη βία που εμφανίζεται μεταξύ ατόμων ηλικίας 10-29 ετών που δεν έχουν σχέση μεταξύ τους και που μπορεί ή όχι να γνωρίζονται μεταξύ τους. Γενικά λαμβάνει χώρα έξω από το σπίτι. Περιλαμβάνει μια σειρά πράξεων από εκφοβισμό (bullying), τόσο εξωδικτυακά όσο και ενδοδυκτιακά, σωματική διαμάχη (βιαιοπραγία), έως και πιο σοβαρή σεξουαλική και σωματική επίθεση, και βία που σχετίζεται με συμμορίες ή ανθρωποκτονία. 

Η νεανική βία έχει ως αποτέλεσμα θανάτους, τραυματισμούς, αναπηρία και μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων προβλημάτων ψυχικής υγείας και αύξηση επικίνδυνων για την υγεία συμπεριφορών, που μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνιες ασθένειες.Περαιτέρω σχετίζεται με υψηλότερα ποσοστά εγκατάλειψης του σχολείου, αρνητικές επιπτώσεις στη γνωστική ανάπτυξη και στις ευκαιρίες να συνεισφέρουν θετικά στις κοινότητές τους.

Επισκόπηση του προβλήματος (Scope of the problem)
Παγκοσμίως υπολογίζεται ότι συμβαίνουν 176.000 ανθρωποκτονίες μεταξύ νέων μεταξύ 15 και 29 ετών κάθε χρόνο, γεγονός που καθιστά την νεανική βία ως την τρίτη κύρια αιτία θανάτου για άτομα αυτής της ηλικιακής ομάδας.Τα ποσοστά ανθρωποκτονιών νέων ποικίλλουν δραματικά μεταξύ των διαφόρων χωρών αλλά και μεταξύ των διαφόρων περιοχών εντός της κάθε χώρας. Μεταξύ 2000-2019, τα ποσοστά ανθρωποκτονιών νέων μειώθηκαν στις περισσότερες χώρες, αν και η μείωση ήταν μεγαλύτερη στις χώρες υψηλού εισοδήματος παρά στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η πλειονότητα των θυμάτων ανθρωποκτονιών από νέους είναι άνδρες και οι περισσότεροι δράστες είναι επίσης άνδρες.

Για κάθε νέο που σκοτώνεται από βία, υπάρχουν περισσότεροι που υφίστανται τραυματισμούς που απαιτούν νοσοκομειακή περίθαλψη. Οι επιθέσεις με πυροβόλα όπλα καταλήγουν πιο συχνά σε θανατηφόρους τραυματισμού παρά οι επιθέσεις που περιλαμβάνουν γροθιές, κλωτσιές, μαχαίρια και άλλα αμβλεία αντικείμενα.

Η σεξουαλική βία επηρεάζει επίσης ένα σημαντικό ποσοστό των νέων. Για παράδειγμα, 1 στους 8 νέους αναφέρει σεξουαλική κακοποίηση. 

Oι σωματικές βιαιοπραγίες και ο εκφοβισμός είναι επίσης συχνοί μεταξύ των νέων. Μια μελέτη σε 40 αναπτυσσόμενες χώρες έδειξε ότι κατά μέσο όρο το 42% των αγοριών και το 37% των κοριτσιών εκτέθηκαν σε εκφοβισμό.


Η ανθρωποκτονία νέων και η μη θανατηφόρα βία όχι μόνο συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στο παγκόσμιο φορτίο του πρόωρου θανάτου, των τραυματισμών και της αναπηρίας, αλλά έχουν επίσης σοβαρό, συχνά δια βίου, αντίκτυπο στην ψυχολογική και κοινωνική λειτουργία ενός ατόμου. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τις οικογένειες, τους φίλους και τις κοινότητες των θυμάτων. Η βία των νέων αυξάνει το κόστος των υπηρεσιών υγείας, πρόνοιας και ποινικής δικαιοσύνης. μειώνει την παραγωγικότητα και μειώνει την αξία της περιουσίας.

Παράγοντες κινδύνου μέσα στο άτομο

1. ελλειμματική προσοχή, υπερκινητικότητα, διαταραχή επικοινωνίας ή άλλες διαταραχές συμπεριφοράς

2. πρώϊμη εμπλοκή με αλκοόλ, ναρκωτικά και καπνό

3. χαμηλή νοημοσύνη και μειωμένα μορφωτικά επιτεύγματα

4. χαμηλή δέσμευση για σχολική φοίτηση και σχολική αποτυχία

5. εμπλοκή στο έγκλημα

6. ανεργία

7. έκθεση στη βία στην οικογένεια.

Παράγοντες κινδύνου εντός του στενού οικογενειακού ή φιλικού περίγυρου (οικογένεια, φίλοι, στενοί σύντροφοι και συνομήλικοι)

1. ελλειπής παρακολούθηση και επίβλεψη των παιδιών από τους γονείς

2. σκληρές, χαλαρές ή ασυνεπείς γονικές πειθαρχικές πρακτικές

3. χαμηλό επίπεδο προσκόλλησης μεταξύ γονέων και παιδιών

4. χαμηλή συμμετοχή των γονέων στις δραστηριότητες των παιδιών

5. γονική κατάχρηση ουσιών ή εγκληματικότητα

6. γονική κατάθλιψη

7. χαμηλό οικογενειακό εισόδημα

8. ανεργία στην οικογένεια

9. συσχέτιση με παραβατικούς συνομηλίκους ή/και ιδιότητα μέλους συμμορίας.

Παράγοντες κινδύνου εντός της κοινότητας και της ευρύτερης κοινωνίας

1. πρόσβαση και κατάχρηση αλκοόλ

2. πρόσβαση και κατάχρηση πυροβόλων όπλων

3. συμμορίες και τοπική προμήθεια παράνομων ναρκωτικών

4. υψηλή εισοδηματική ανισότητα

5. φτώχεια

6. η ποιότητα της διακυβέρνησης μιας χώρας (οι νόμοι της και ο βαθμός επιβολής τους, καθώς και οι πολιτικές για την εκπαίδευση και την κοινωνική προστασία).

Πρόληψη (Prevention)

Τα "πολλά υποσχόμενα" προγράμματα πρόληψης περιλαμβάνουν:

1. Προγράμματα δεξιοτήτων ζωής και κοινωνικής ανάπτυξης που έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν τα παιδιά και τους εφήβους να διαχειριστούν τον θυμό, να επιλύσουν τις συγκρούσεις και να αναπτύξουν τις απαραίτητες κοινωνικές δεξιότητες για την επίλυση προβλημάτων.

2. Ολικές προσεγγίσεις του σχολείου για την πρόληψη της βίας σε εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις.

3. Προγράμματα που υποστηρίζουν τους γονείς και διδάσκουν θετικές γονικές δεξιότητες.

4. Προσχολικά προγράμματα που παρέχουν στα παιδιά ακαδημαϊκές και κοινωνικές δεξιότητες σε νεαρή ηλικία·

5. Θεραπευτικές προσεγγίσεις για νέους που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμπλοκής στη βία·

μείωση της πρόσβασης στο αλκοόλ·

6. Παρεμβάσεις για τη μείωση της επιβλαβούς χρήσης ναρκωτικών·

7. Περιοριστική αδειοδότηση πυροβόλων όπλων·

8. Κοινοτική και προσανατολισμένη στα προβλήματα αστυνόμευση· και

9. Παρεμβάσεις για τη μείωση της συγκέντρωσης της φτώχειας και για την αναβάθμιση των αστικών περιβαλλόντων.

Η πρόληψη της νεανικής βίας απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που αναγνωρίζει την ισχυρή συσχέτιση μεταξύ των ποσοστών της νεανικής βίας και των οικονομικών ανισοτήτων. Οι πιο φτωχοί τομείς των κοινωνιών, που χαρακτηρίζονται από σημαντικές διαφορές πλούτου μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών, παρουσιάζουν σταθερά τα υψηλότερα ποσοστά νεανικής βίας. Οι οικονομικές ανισότητες επιδεινώνουν την απογοήτευση και την απόγνωση μεταξύ των μειονεκτούντων νέων, οδηγώντας σε ένα περιβάλλον όπου η βία γίνεται κοινή διέξοδος. Για την επίτευξη σταθερού οφέλους πρόληψης, είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η εισοδηματική ανισότητα, να αυξηθεί η οικονομική κινητικότητα και να ενισχυθεί η πρόσβαση στην εκπαίδευση, την κοινωνική προστασία και τις ευκαιρίες απασχόλησης.
Η πρόληψη της νεανικής βίας απαιτεί μια συνολική προσέγγιση που θα αντιμετωπίζει τους κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες της βίας, όπως η εισοδηματική ανισότητα, η ταχεία δημογραφική και κοινωνική αλλαγή και τα χαμηλά επίπεδα κοινωνικής προστασίας.
Κρίσιμης σημασίας για τη μείωση των άμεσων συνεπειών της νεανικής βίας είναι οι βελτιώσεις στην προνοσοκομειακή και επείγουσα περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην περίθαλψη.

Η απάντηση του ΠΟΥ (WHO response)

Ο ΠΟΥ και οι συνεργάτες του μειώνουν τη βία των νέων μέσω πρωτοβουλιών που βοηθούν στον εντοπισμό, τον ποσοτικό προσδιορισμό και την αντιμετώπιση του προβλήματος, όπως:

1. Εφιστώντας την προσοχή στο μέγεθος της νεανικής βίας και στην ανάγκη για πρόληψη·

2. Οικοδόμηση αποδεικτικών στοιχείων για το τι λειτουργεί για την πρόληψη της νεανικής βίας, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτυακού χώρου·

3. Ενίσχυση των προγραμμάτων πρόληψης της βίας στο σχολείο·

4. Συνεργασία με τα κράτη μέλη και όλους τους σχετικούς τομείς για την πρόληψη της νεανικής βίας και την ενίσχυση των αντιδράσεων σε αυτήν· και

5. Συνηγορία υπέρ της ενσωμάτωσης στρατηγικών πρόληψης που βασίζονται σε στοιχεία για την πρόληψη της νεανικής βίας σε πρωτοβουλίες για την υγεία των εφήβων και των νέων· και

6. Συνεργασία με διεθνείς φορείς και οργανισμούς για την πρόληψη της βίας των νέων παγκοσμίως.