Ενδαγγειακή Περιέλιξη Πλέγματος (Endovascular Coiling) - Ενδαγγειακός Εμβολισμός (Endovascular Embolization)
Πηγή: Johns Hopkins Medicine Library
Επισκόπιση του παρεμβατικού χειρισμού
Τι είναι η ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος;
Η ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος, που αλλιώς αποκαλείται ενδαγγειακός εμβολισμός (endovascular embolization), είναι ένας παρεμβατικός χειρισμός (procedure) που διενεργείται για να διακόψει την τροφοδοσία με αίμα ενός ενδοκράνιου ανευρύσματος (intracranial or cerebral aneurysm).
Με την διακοπή της ροής του αίματος προς το ανεύρυσμα προλαμβάνεται η ρήξη του.
Για την διενέργεια εγναγγειακής περιέλιξης πλέγματος δεν απαιτείται χειρουργική επέμβαση. Αντ’ αυτής, ένας καθετήρας εισάγεται μέσω της μηριαίας αρτηρίας και προωθείται κεντρικά μέχρι να φθάσει στην περιοχή του ανευρύσματος ενδοκρανιακά υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο.
Η μέθοδος της ενδαγγειακής περιέλιξης πλέγματος χρησιμοποιείται και στην αντιμετώπιση αρτηριοφλεβικής δυσπλασίας (arteriovenous malformation – AVM).
Το περιελιγμένο πλέγμα που χρησιμοποιείται είναι κατασκευασμένο από μαλακό μέταλο λευκόχρυσου (soft platinum metal), σε σχήμα ελατηρίου (spring). Οι περιελίξεις (coils) είναι πολύ μικρές και λεπτές, με μέγεθος που κυμαίνεται από περίπου μισή φορά (η μικρότερη) έως δυο φορές (η μεγαλύτερη) το πάχος μιας ανθρώπινης τρίχας.
Τα ανευρύσματα μπορούν να αντιμετωπισθούν με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τον τύπο τους, την εντόπισή τους στον εγκέφαλο και τις συνυπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις του ασθενούς.
Η καθιερωμένη μέθοδος για την θεραπευτική αντιμετώπιση των ανευρυσμάτων του εγκεφάλου είναι η ακροτομική συρραφή (Clipping). Σε αυτό τον επεμβατικό χειρισμό, ένας μικρός μεταλλικός συνδετήρας (clip) εφαρμόζεται για να σταματήσει την ροή του αίματος προς το ανεύρυσμα, μετά από επέμβαση ανοικτής προσπέλασης στο κρανίο μέχρι να αποκαλυφθεί η περιοχή του ανευρύσματος. Ο μεταλλικός συνδετήρας μοιάζει πολύ με μανταλάκι. Τοποθετείται στον αυχένα του ανευρύσματος αποφράσσοντας την ροή του αίματος, και παραμένει εντός του εγκεφάλου μετά την επέμβαση.
Η ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος είναι μια νεότερη μέθοδος θεραπευτικής παρέμβασης που είναι διαθέσιμη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Αυτή η μέθοδος έχει πλεονεκτήματα έναντι της ακροτομικής συρραφής του ανευρύσματος διότι δεν χρειάζεται ανοικτή ενδοκρανιακή προσπέλαση, ενώ τόσο ο χρόνος νοσηλείας όσο και χρόνος ανάρρωσης είναι συχνά συντομότερος. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι όλοι οι ασθενείς με εγκεφαλικό ανεύρυσμα ή αρτηριοφλεβική δυσπλασία κατάλληλοι υποψήφιοι για ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος.
Πως διενεργείται η ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος:
Ο παρεμβατικός χειρισμός διενεργείται είτε από νευροχειρουργό ή από επεμβατικό ακτινολόγο υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο (Fluoroscopy).
Ένας καθετήρας-οδηγός εισάγεται στην μηριαία αρτηρία και καθοδηγείται από μικρό σύρμα που βρίσκεται εντός του καθετήρα κατά μήκος των αγγείων μέχρι να φθάσει στην περιοχή του ανευρύσματος. Ένας μικροκαθετήρας εισάγεται μέσω του αυλού του καθετήρα- οδηγού. Οι πλεγματικές περιελίξεις (coil) είναι προσκολλημένες στο άκρο του μικροκαθετήρα. Όταν ο μικροκαθετήρας φθάσει στην επίμαχη περιοχή και εισαχθεί εντός του ανευρύσματος, τότε διοχετεύεται ηλεκτρικό ρεύμα μέσω των περιελίξεων οι οποίες αποκολλώνται από το άκρο του μικροκαθετήρα. Οι αποκολλημμένες πλεγματικές περιελίξεις εναποτίθενται στον αυλό του ανευρύσματος γεμίζοντας τον αυλό του ανευρύσματος και στεγανοποιείται το άνοιγμα του ανευρύσματος. Συνήθως απαιτούνται αρκετές πλεγματικές περιελίξεις για μια επιτυχή στεγανοποίηση. Αυτές οι πλεγματικές περιελίξεις παραμένουν σε αυτή την θέση για πάντα.
Ενδείξεις εφαρμογής της μεθόδου
Ο παρεμβατικός χειρισμός της ενδαγγειακής περιέλιξης πλέγματος συχνότερα εφαρμόζεται στην αντιμετώπιση μη ραγέντων ενδοκρανιακών ανευρυσμάτων. Όμως μπορεί να εφαρμοσθεί και σε περιπτώσεις ρήξης ανευρυσμάτων σε ορισμένες περιπτώσεις.
Κίνδυνοι και Επιπλοκές της Μεθόδου
Ειδικές κατηγορίες ασθενών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών που σχετίζονται με την θεραπευτική παρέμβαση όπως οι έγκυες γυναίκες (ακτινοβολία από την ακιτνοσκόπηση), άτομα με ιστορικό αλλεργίας σε φάρμακα, σκιγραφικές ουσίες, ή ιώδιο (αλλεργική αντίδραση στο σκιαγραφικό μέσο) και άτομα που λαμβάνουν αντι-αιμοπεταλιακά (Aspirin, Clopidogrel) ή αντιπηκτικά φάρμακα (Warfarin, Sintrom) (Αιμορραγικές επιπλοκές).
Λόγω του ότι ο παρεμβατικός χειρισμός αφορά τα αγγεία και την ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο, υπάρχει κίνδυνος εγκεφαλικών επιπλοκών.
Στις επιπλοκές συγκαταλέγονται:
• Απώλεια συνείδησης
• Παροδικό Ισχαιμικό Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο
• Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο – Ημιπληγία / Αφασία
• Εγκεφαλική Εμβολή
• Εγκεφαλική Αιμορραγία
• Αιμάτωμα
• Λοίμωξη
• Ρήξη μη ραγέντος ανευρύσματος
Πηγή: Johns Hopkins Medicine Library
Επισκόπιση του παρεμβατικού χειρισμού
Τι είναι η ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος;
Η ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος, που αλλιώς αποκαλείται ενδαγγειακός εμβολισμός (endovascular embolization), είναι ένας παρεμβατικός χειρισμός (procedure) που διενεργείται για να διακόψει την τροφοδοσία με αίμα ενός ενδοκράνιου ανευρύσματος (intracranial or cerebral aneurysm).
Με την διακοπή της ροής του αίματος προς το ανεύρυσμα προλαμβάνεται η ρήξη του.
Για την διενέργεια εγναγγειακής περιέλιξης πλέγματος δεν απαιτείται χειρουργική επέμβαση. Αντ’ αυτής, ένας καθετήρας εισάγεται μέσω της μηριαίας αρτηρίας και προωθείται κεντρικά μέχρι να φθάσει στην περιοχή του ανευρύσματος ενδοκρανιακά υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο.
Η μέθοδος της ενδαγγειακής περιέλιξης πλέγματος χρησιμοποιείται και στην αντιμετώπιση αρτηριοφλεβικής δυσπλασίας (arteriovenous malformation – AVM).
Το περιελιγμένο πλέγμα που χρησιμοποιείται είναι κατασκευασμένο από μαλακό μέταλο λευκόχρυσου (soft platinum metal), σε σχήμα ελατηρίου (spring). Οι περιελίξεις (coils) είναι πολύ μικρές και λεπτές, με μέγεθος που κυμαίνεται από περίπου μισή φορά (η μικρότερη) έως δυο φορές (η μεγαλύτερη) το πάχος μιας ανθρώπινης τρίχας.
Τα ανευρύσματα μπορούν να αντιμετωπισθούν με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τον τύπο τους, την εντόπισή τους στον εγκέφαλο και τις συνυπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις του ασθενούς.
Η καθιερωμένη μέθοδος για την θεραπευτική αντιμετώπιση των ανευρυσμάτων του εγκεφάλου είναι η ακροτομική συρραφή (Clipping). Σε αυτό τον επεμβατικό χειρισμό, ένας μικρός μεταλλικός συνδετήρας (clip) εφαρμόζεται για να σταματήσει την ροή του αίματος προς το ανεύρυσμα, μετά από επέμβαση ανοικτής προσπέλασης στο κρανίο μέχρι να αποκαλυφθεί η περιοχή του ανευρύσματος. Ο μεταλλικός συνδετήρας μοιάζει πολύ με μανταλάκι. Τοποθετείται στον αυχένα του ανευρύσματος αποφράσσοντας την ροή του αίματος, και παραμένει εντός του εγκεφάλου μετά την επέμβαση.Η ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος είναι μια νεότερη μέθοδος θεραπευτικής παρέμβασης που είναι διαθέσιμη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Αυτή η μέθοδος έχει πλεονεκτήματα έναντι της ακροτομικής συρραφής του ανευρύσματος διότι δεν χρειάζεται ανοικτή ενδοκρανιακή προσπέλαση, ενώ τόσο ο χρόνος νοσηλείας όσο και χρόνος ανάρρωσης είναι συχνά συντομότερος. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι όλοι οι ασθενείς με εγκεφαλικό ανεύρυσμα ή αρτηριοφλεβική δυσπλασία κατάλληλοι υποψήφιοι για ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος. Πως διενεργείται η ενδαγγειακή περιέλιξη πλέγματος:
Ο παρεμβατικός χειρισμός διενεργείται είτε από νευροχειρουργό ή από επεμβατικό ακτινολόγο υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο (Fluoroscopy).
Ένας καθετήρας-οδηγός εισάγεται στην μηριαία αρτηρία και καθοδηγείται από μικρό σύρμα που βρίσκεται εντός του καθετήρα κατά μήκος των αγγείων μέχρι να φθάσει στην περιοχή του ανευρύσματος. Ένας μικροκαθετήρας εισάγεται μέσω του αυλού του καθετήρα- οδηγού. Οι πλεγματικές περιελίξεις (coil) είναι προσκολλημένες στο άκρο του μικροκαθετήρα. Όταν ο μικροκαθετήρας φθάσει στην επίμαχη περιοχή και εισαχθεί εντός του ανευρύσματος, τότε διοχετεύεται ηλεκτρικό ρεύμα μέσω των περιελίξεων οι οποίες αποκολλώνται από το άκρο του μικροκαθετήρα. Οι αποκολλημμένες πλεγματικές περιελίξεις εναποτίθενται στον αυλό του ανευρύσματος γεμίζοντας τον αυλό του ανευρύσματος και στεγανοποιείται το άνοιγμα του ανευρύσματος. Συνήθως απαιτούνται αρκετές πλεγματικές περιελίξεις για μια επιτυχή στεγανοποίηση. Αυτές οι πλεγματικές περιελίξεις παραμένουν σε αυτή την θέση για πάντα.
Ενδείξεις εφαρμογής της μεθόδου
Ο παρεμβατικός χειρισμός της ενδαγγειακής περιέλιξης πλέγματος συχνότερα εφαρμόζεται στην αντιμετώπιση μη ραγέντων ενδοκρανιακών ανευρυσμάτων. Όμως μπορεί να εφαρμοσθεί και σε περιπτώσεις ρήξης ανευρυσμάτων σε ορισμένες περιπτώσεις.
Κίνδυνοι και Επιπλοκές της Μεθόδου
Ειδικές κατηγορίες ασθενών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών που σχετίζονται με την θεραπευτική παρέμβαση όπως οι έγκυες γυναίκες (ακτινοβολία από την ακιτνοσκόπηση), άτομα με ιστορικό αλλεργίας σε φάρμακα, σκιγραφικές ουσίες, ή ιώδιο (αλλεργική αντίδραση στο σκιαγραφικό μέσο) και άτομα που λαμβάνουν αντι-αιμοπεταλιακά (Aspirin, Clopidogrel) ή αντιπηκτικά φάρμακα (Warfarin, Sintrom) (Αιμορραγικές επιπλοκές).
Λόγω του ότι ο παρεμβατικός χειρισμός αφορά τα αγγεία και την ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο, υπάρχει κίνδυνος εγκεφαλικών επιπλοκών.
Στις επιπλοκές συγκαταλέγονται:
• Απώλεια συνείδησης
• Παροδικό Ισχαιμικό Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο
• Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο – Ημιπληγία / Αφασία
• Εγκεφαλική Εμβολή
• Εγκεφαλική Αιμορραγία
• Αιμάτωμα
• Λοίμωξη
• Ρήξη μη ραγέντος ανευρύσματος
